Markery nowotworowe - co to jest?

Co to są markery nowotworowe?

Jedną z metod pozwalających na wczesne wykrycie raka jest badanie na obecność markerów nowotworowych, zwanych również znacznikami. Mowa o substancjach chemicznych, które są wytwarzane w tkankach organizmu. Jeśli tkanki są zdrowe, markery występują w śladowych ilościach. Zwiększenie ich produkcji może wskazywać na pojawienie się nowotworu.

Warto podkreślić, że zwiększona produkcja znaczników może być również wynikiem reakcji układu odpornościowego na obecność zmienionych komórek. Markery przyjmują postać białek, enzymów, hormonów lub antygenów.

Pojawienie się konkretnych markerów może wskazywać na konkretny rodzaj nowotworu, choć stwierdzenia na tej podstawie nie zawsze są dokładne. Marker PSA zazwyczaj wskazuje na raka prostaty, podczas gdy marker CA 72-4 może oznaczać nowotwór żołądka lub jajnika. Spośród najczęściej pojawiających się znaczników, należy wymienić również rodzaje TPA wskazujące na raka wątroby, pęcherza moczowego lub jąder, S 100 (mózg), CA 15-3 (piersi) czy też CA (trzustka).

Kiedy wykonać markery rakowe?

Markery nowotworowe wykrywa się przez badanie krwi, choć trzeba pamiętać, że mogą być obecne także w moczu. Takie badanie można wykonać na własne życzenie, jest ono jednak płatne. Jego koszty może pokryć polisa, jeśli zawiera pakiet onkologiczny lub gwarantuje dostęp do badań pozwalających postawić szybką diagnozę. Mając to na uwadze, warto sprawdzić, jakie będzie najlepsze ubezpieczenie na życie w Polsce. Może się jednak okazać, że trudno wskazać konkretną polisę, odpowiednią dla każdego, powinna być przecież dostosowana do naszych potrzeb. Z pewnością dobra polisa powinna łączyć ubezpieczenie na życie i zdrowie. Dzięki temu będzie można z niej skorzystać w celu sfinansowania badań. 

Markery rakowe są wykonywane także na podstawie skierowania od lekarza. Pacjent powinien o nie poprosić w sytuacji, gdy zauważył u siebie typowe objawy nowotworów (między innymi stale powracające infekcje, osłabienie organizmu, częste bóle głowy, problemy żołądkowe).

Lekarze na tego typu badania kierują także osoby obciążone genetycznie. Często nawet całe rodziny, zwłaszcza gdy w przeszłości wiele ich członków chorowało na nowotwory. Markery nowotworowe są badane także wówczas, gdy chory przeszedł operację usunięcia guza. Pozwala ono określić, czy komórki nowotworowe nadal się rozwijają i czy doszło do przerzutów. O objawach nowotworu można przeczytać w naszym artykule: Jak zawczasu wykryć nowotwór?

Czy markery nowotworowe są wiarygodne?

Badanie krwi ma na celu nie tylko wykrycie obecności markerów nowotworowych, ale również (a może przede wszystkim) ich ilości. Jeśli przekraczają określoną normę, wykonywane są dalsze badanie.

Co bowiem istotne, uzyskany wynik nie jest przesądzający. Zwiększona ilość markerów nie musi oznaczać nowotworu. Czasem jest wynikiem stanu zapalnego nerek, trzustki lub wątroby. I odwrotnie – negatywny wynik badania nie musi oznaczać braku zagrożenia. Zwłaszcza gdy chory zauważa u siebie wiele objawów wskazujących na możliwość rozwoju komórek nowotworowych.

Z tego też względu, badania na obecność markerów nie są wykonywane profilaktycznie (z wyjątkiem uwarunkowań genetycznych). Znaczniki najczęściej pojawiają się już wtedy, gdy komórki nowotworowe zdążyły się rozwinąć. Nadal może być to jednak wczesne stadium rozwoju raka, które pozwala na wdrożenie skutecznego leczenia.

Po operacyjnym wycięciu guza, badanie markerów wykonywane jest przed każdą wizytą kontrolną. Jeśli po miesiącu-dwóch ich ilość zdecydowanie spadnie lub utrzyma się na niezmienionym poziomie, może oznaczać to, że choroba została zatrzymana i nie doszło do przerzutów.

Badania kontrolne można wykonywać prywatnie. Ubezpieczenie na życie pozwoli na ich sfinansowanie. Trudno powiedzieć, czy istnieje najlepsze ubezpieczenie w Polsce. Na pewno warto przyjrzeć się ubezpieczeniu z dodatkowym pakietem na wypadek nowotworu. Gwarantuje ono również dostęp do tak zwanej pre-diagnozy, która pozwala szybko wykryć ewentualne zagrożenie.

Markery nowotworowe - ile czeka się na wynik

Czas oczekiwania na wyniki badań krwi zależny jest od kliniki, laboratorium, a także konkretnych markerów, które są „poszukiwane”. W większości przypadku wyniki są uzyskiwane już na następny dzień, jednak niektóre markery krwi wymagają dłuższego okresu oczekiwania. Wymienić należy między innymi markery CA-50, SCC-Ag, Ca 72-4 oraz Ca 21-1. W ich przypadku wyniki mogą być dostępne nawet po kilkunastu dniach.

Ile kosztują markery nowotworowe?

Badania może zostać wykonane nieodpłatnie, po otrzymaniu skierowania od lekarza. Istnieje również możliwość skorzystania z usług placówek prywatnych. Koszt wykonania badania jest wtedy zależny od rodzaju badanych markerów krwi.

W przypadku grup CA czy też CEA bądź PSA, ceny wynoszą od 30 do około 50 złotych. Najdroższe badania kosztują natomiast około 100 złotych. Skorzystać można także z oferty kompleksowej, zawierającej cały pakiet badań – ich ceny wynieść mogą od 100 do około 300 złotych. Dla wielu osób to duża kwota, jednak na zdrowiu nie można oszczędzać. Jeżeli masz problem z oszczędzaniem, powinieneś zapoznać się z naszym artykułem: Pięć nawyków finansowych, przez które nie jesteś bogaty.

W sfinansowaniu badań pomoże odpowiednio dobrana polisa, która zawiera specjalny pakiet onkologiczny, w ramach którego pacjent może liczyć na dostęp do najważniejszych badań oraz szybkiej diagnostyki.

Gdzie wykonać badanie?

Badania na obecność markerów jest stosunkowo proste, dlatego można wykonać je w praktycznie każdym laboratorium. W przypadku braku skierowania, warto zainteresować się ofertą klinik prywatnych. Markery z krwi badane są za cenę od 30 do 100 złotych. Koszty te może pokryć odpowiednie ubezpieczenie na życie z dodatkową umową na wypadek nowotworu. Taka polisa to gwarancja pełnej ochrony w przypadku zachorowania.