Co to jest mammografia?
Jak wskazuje definicja, mammografia jest badaniem polegającym na wykorzystaniu promieni rentgenowskich w celu wykonania zdjęcia piersi. W ten sposób możliwe staje się wykrycie wszelkich zmian, nawet tych milimetrowych. Badanie jest bezbolesne – uwidacznia guzy i zwapnienia.
Badanie pozwala również wykryć tak zwane zmiany mastopatyczne, które pojawiają się dość często u kobiet między 35. a 50. rokiem życia. Dotyczą one między innymi torbieli, zwiększenia liczby gruczołów czy też proliferacji nabłonka. Mastopatia objawia się licznymi guzkami, które mogą prowadzić do bólu piersi. Choć zmiany mastopatyczne nie są groźne, w niektórych przypadkach uznawane są jako stan przedrakowy (w przypadku atypowego rozrostu nabłonka przewodów i zrazików).
Warto nadmienić, że wiele polis na życie daje dostęp do badań genetycznych i pre-diagnozy. Do tego dochodzą również pakiety z szybką diagnostyką. Przykład stanowi ubezpieczenie na wypadek nowotworu. Pakiet Onkolog zapewnia dostęp do konsultacji profesorskich w celu wstępnego rozpoznania choroby, a samo ubezpieczenie także drugą opinię medyczną. W przypadku nowotworu, gdzie niezwykle cenny jest czas, taka pomoc okaże się nieoceniona. Warto więc zdecydować się na takie ubezpieczenie na życie. Kalkulacje odnośnie wysokości składki przeprowadzana agent ubezpieczeniowy, po uwzględnieniu wielu czynników, w tym m.in. wieku czy stanu zdrowia.
W większości przypadków nie jest to duża stawka, a takie ubezpieczenie może nawet uratować nasze życie. Wbrew pozorom wygospodarowanie wolnych środków finansowych nie jest takie trudne, wymaga jedynie przemyślanego planowania budżetu. W tym celu pomocne mogą okazać się aplikacje. Więcej na ich temat przeczytasz w naszym artykule: Przegląd najciekawszych aplikacji do zarządzania budżetem.
Mammografia czy usg - jakie badanie wybrać?
Choć oba badania dotyczą tego samego, wykonywane są nieco inaczej, przez co różnią się zakresem zmian, które są w stanie wykryć. Podstawowe rozróżnienie obu badań dotyczy tego, że przy USG wykorzystywane są fale ultradźwiękowe, natomiast przy mammografii promienie rentgenowskie.
Mammografia czy USG – co wybrać? Badanie USG zalecane jest przede wszystkim kobietom młodym, ponieważ w ich piersiach znajduje się więcej tkanki wytwarzającej mleko. Powoduje to rozjaśnienie obrazu podczas użycia fal ultradźwiękowych. Rak natomiast ma ciemne zabarwienie, toteż łatwiej jest go wykryć. To jednak nie wszystko, ponieważ USG pozwala na odróżnienie torbieli (czyli zmian zawierających płyn) od guzków.
Z wiekiem, w piersi pojawia się więcej tkanki tłuszczowej, która w trakcie badania ma ciemną barwę. Dlatego też, mniej więcej po 40. roku życia zaleca się wykonanie mammografii. Najczęściej jednak lekarze wykonują oba badania.
Kiedy zapisać się na mammografię?
Badanie wykonane w odpowiednim momencie pozwala na wykrycie raka we wczesnym stadium, umożliwiającym skuteczne leczenie. Wszystko to sprawia, że na mammografię należy zapisać się w przypadku wykrycia niepokojących objawów, takich jak guzki lub zgrubienia, zmiana kształtu, wielkości i koloru skóry piersi (jeśli nie ustała po miesiączce), a także różnego rodzaju zmiany w obrębie brodawki.
Dostęp do szybkiej diagnostyki zapewnić może również odpowiednia polisa. Nie istnieje żaden kalkulator ubezpieczenia na życie, który pozwoli na szybkie wyliczenie kosztów i zysków z takiej polisy. W tym celu należy udać się do agenta ubezpieczeniowego, który dobierze polisę do naszych potrzeb. Dodać należy, że ubezpieczenie na wypadek nowotworu to pomoc assistance w codziennym życiu. Chorzy mogą liczyć na wsparcie specjalistów takich, jak psycholog, pielęgniarka, dietetyk.
Mammografia - w jakim wieku po raz pierwszy?
Nie ma jednoznacznego wskazania dotyczącego najoptymalniejszego wieku dla mammografii. Jak mówi onkolog - dr Agnieszka Jagiełło-Gruszfeld, w większości krajów regularne badania zaleca się przeprowadzać pacjentkom po 50 roku życia: “Jedynym krajem, który wprowadził mammografię jako badanie screeningowe dla kobiet przed 50. rokiem życia są Stany Zjednoczone. Tam - w większości stanów - taki screening obowiązuje od 45. roku życia. Ale w pozostałych krajach europejskich badania przesiewowe obowiązują od 50. roku życia. To wynika z przesłanek epidemiologicznych, ale również z tego, że piersi u kobiet, które zbliżają się do menopauzy lub są w wieku menopauzalnym są łatwiejsze do interpretacji, jeśli chodzi o obraz mammograficzny. Piersi młodych kobiet - ze względu na większe utkanie gruczołowe - są trudniejsze do interpretacji wyników badania mammograficznego”.
Ogólnie przyjmuje się zatem, że pierwsze badanie powinno zostać przeprowadzone między 40. a 50. rokiem życia. Wpływa na to chociażby to, czy pacjentka znajduje się w potencjalnej grupie ryzyka. Decydują o tym między innymi:
- obciążenia genetyczne,
- wczesna pierwsza miesiączka,
- późna menopauza,
- przejście hormonalnej terapii zastępczej,
- otyłość,
- wcześniejsze choroby piersi,
- częste przyjmowanie używek,
- brak aktywności fizycznej.
Jeśli jednak u pacjentki jest podejrzenie guza piersi, zwłaszcza gdy zostało stwierdzone przez USG, badanie jest koniecznością. W takich przypadkach rozważania, od ilu lat mammografia powinna być wykonywana, nie mają znaczenia. Co więcej, częściej powinny się badać pacjentki, u których w rodzinie występowały nowotwory. Warto więc przynajmniej raz w tygodniu poddawać się samoobserwacji nie tylko w zakresie profilaktyki raka piersi. W Polsce równie dużo pacjentek choruje także na czerniaka - raka skóry.
Jak przygotować się do badania?
Choć badanie nie jest skomplikowane, należy pamiętać o kilku istotnych kwestiach. Jak przygotować się do mammografii? W dniu jej wykonania pacjentka nie powinna używać dezodorantu, ani żadnych kremów, balsamów lub innych środków pielęgnacyjnych nakładanych w okolicach górnej części ciała.
Mammografia w którym dniu cyklu
Wśród zaleceń dotyczących przeprowadzenia badania mammograficznego znajdują się także te wskazujące na cykl miesiączkowy. Jak podają specjaliści, mammografię należy przeprowadzić w przeciągu pierwszych 10 dni cyklu.
Mammografia - przeciwwskazania
Badanie piersi jest całkowicie bezpieczne, dlatego nie ma tu żadnych przeciwwskazania. Wspomnieć należy wyłącznie o pacjentkach z mutacją genu BRCA – w ich przypadku zaleca się badania USG oraz MRI, oddziaływanie promieniowania powinno być bowiem ograniczane do minimum.
Ile kosztuje mammografia?
W przypadku uzyskania skierowania od lekarza, badanie jest bezpłatne (refunduje je NFZ). W ramach wizyt prywatnych, za mammografię płaci się około 100 złotych. Nieco droższa (150-200 złotych) jest tak zwana mammografia 3D, która polega na wykonaniu tomosyntezy cyfrowej.
Na opłacenie badania w klinikach prywatnych mogą liczyć pacjentki, które wykupiły odpowiednie ubezpieczenie na życie i zdrowie. Jak wysoka jest miesięczna stawka? Niestety nie istnieje żaden szczegółowy kalkulator ubezpieczenia na życie, skorzystać możemy jednak z pomocy agenta, który podpowie nam, jakie rozwiązanie okażą się dla nas korzystne.
Bezpłatna mammografia - dla kogo?
W ramach programu realizowanego przez NFZ, kobiety w wieku 50-69 lat, które w przeciągu ostatnich dwóch lat nie miały wykonywanej mammografii, mogą skorzystać z tego badania bezpłatnie, o ile mają prawo do świadczeń zdrowotnych. Badania wykonywane są stacjonarnie lub w tak zwanych mammobusach.
Podsumowanie - o czym musisz pamiętać?
Mammografia to badanie obowiązkowe dla kobiet po 50 roku życia, do którego nie należy specjalnie się przygotowywać. W dniu badania wystarczy zrezygnować ze stosowania kosmetyków do ciała. Jego przebieg jest bezbolesny. Co istotne, mammografię należy przeprowadzić w przeciągu pierwszych 10 dni cyklu.
Zobacz też: Rak sutka - jak wygląda i jakie są objawy nowotworu sutka?