Wybór instytucji finansowej, która będzie zarządzała Pracowniczym Planem Kapitałowym (PPK) w danej firmie to nowy obowiązek, który spadł na pracodawców. W ramach IV fali PPK uruchamiają podmioty z sektora finansów publicznych i wszystkie pozostałe podmioty zatrudniające, które dotychczas nie wdrożyły PPK (z wyjątkiem samozatrudnionych). Podpowiadaliśmy już jak wybrać solidnego partnera do PPK. Tym razem skupiamy się na ocenie „efektywności w zarządzaniu aktywami oraz doświadczenia w zarządzaniu funduszami” – to jedno z ustawowych kryteriów przy wyborze dostawcy PPK.
Produkty emerytalne – kluczowe doświadczenie dla PPK
Zacznijmy od doświadczenia w zarządzaniu funduszami. PPK to co prawda nie produkt stricte emerytalny, lecz warto wybrać instytucję finansową, która takie rozwiązania oferuje. Celem PPK jest budowa długoterminowych oszczędności Polaków, które mają być wykorzystywane po zakończeniu kariery zawodowej – chodzi zatem o to, by zgromadzone środki stopniowo zyskiwały na wartości. Taki też cel przyświeca produktom emerytalnym.
Dobrymi partnerami do zarządzania PPK będą zwłaszcza instytucje finansowe, które zarządzają OFE. Po pierwsze, oczywiście to fundusze emerytalne – tu celem nie jest osiąganie wysokich wyników w krótkim horyzoncie, lecz stopniowe pomnażanie kapitału. Po drugie, skala ich aktywów jest zbliżona do masy aktywów, które będą zgromadzone w ramach PPK – im większe aktywa, tym trudniej się nimi zarządza, zatem doświadczenie ma znaczenie. Po trzecie, OFE działają w warunkach dość restrykcyjnych regulacji. Taka sytuacja będzie miała miejsce w PPK. I znów, lepiej wybierać instytucje, które potrafią poruszać się w takim środowisku – w przypadku PPK i OFE mowa zarówno o limitach inwestycyjnych, jak i limicie opłat na zarządzanie (koszty są zbliżone dla obu tych produktów).
Poza OFE na rynku dostępne są także inne produkty emerytalne – IKE, IKZE i PPE, które są zaliczane do III filaru systemu emerytalnego. Choć oczywiście mają one znaczenie, warto pamiętać, że znacząco różnią się od PPK. Przede wszystkim dlatego, że podstawą IKE, IKZE i PPE z oferty TFI są w znakomitej większości standardowe fundusze inwestycyjne z ogólnej oferty towarzystw (niekiedy z lekko obniżonymi opłatami), a nie specjalnie tworzone fundusze dedykowane wyłączne tym produktom emerytalnym. Ponadto, łączne aktywa zgromadzone przez TFI w ramach III filaru są raczej niewielkie – kilkanaście instytucji zarządza łącznie ok. 15 mld PLN.
Dotychczasowe stopy zwrotu a wyniki w PPK
Ustawa o PPK wprowadza kryterium „efektywności w zarządzaniu aktywami” – to określenie może wydawać się skomplikowane, lecz nie chodzi o nic innego jak analizę dotychczasowych stóp zwrotu. Metod jest sporo, od prostszych po bardzo skomplikowane. W wyborze dostawcy PPK nie chodzi jednak o „apteczną dokładność”, tym bardziej, że wykorzystanie niektórych narzędzi jest naprawdę bardzo wymagające. Pamiętajmy, że dostawcę PPK mają wybrać co do zasady wszyscy przedsiębiorcy w Polsce.
Najbardziej uniwersalnym sposobem jest po prostu sprawdzenie historycznych stóp zwrotu. By dane były miarodajne i użyteczne z punktu widzenia PPK, najlepiej wziąć pod uwagę dłuższy horyzont – co najmniej 5 ostatnich lat, a jeśli to możliwe to 10, 15 i 20 lat. Zbadajmy wyniki skumulowane oraz stopy zwrotu za poszczególne lata. Wtedy będziemy wiedzieć, czy wypracowany zysk to rezultat tzw. „złotego strzału”, dobrej koniunktury, szczęścia czy dobrej strategii inwestycyjnej oraz wytężonej i systematycznej pracy zarządzających. Jak wspomniano, cel PPK to stopniowe pomnażanie zgromadzonego kapitału. Instytucja finansowa musi się zatem wykazać kompetencjami w tym zakresie.
Bardziej zaawansowani analitycy mogą wziąć pod uwagę miary efektywności funduszu – one oprócz wysokości stóp zwrotu biorą pod uwagę także ryzyko, czyli zmienność wyników. Najpopularniejsze metody wykorzystywane na rynku to wskaźnik Sharpe’a oraz Information Ratio . Tu ważne, by wszelkie obliczenia były dokonywane w tych samych okresach i z uwzględnieniem tych samych benchmarków.
Niezależnie od wybranej metody pamiętajmy, by porównywać jabłka do jabłek, a gruszki do gruszek. Czyli dany fundusz musi być analizowany w odniesieniu do odpowiedniej grupy porównawczej (bazując na jego strukturze aktywów). Warto skupić się na kilku podstawowych grupach funduszy, które inwestują w podobne aktywa co fundusze zdefiniowanej daty oferowane w ramach PPK. Sprawdzając ofertę TFI, poprośmy dany podmiot, by podał stopy zwrotu funduszy akcji polskich, dłużnych polskich skarbowych oraz akcji spółek zagranicznych. W przypadku PTE, do dyspozycji mamy wyniki funduszy emerytalnych, a więc otwartych funduszy emerytalnych i dobrowolnych funduszy emerytalnych. Te pierwsze są obecnie porównywalne do funduszy akcji polskich uniwersalnych, a te drugie mają mieszaną strukturę aktywów (papiery dłużne i udziałowe).
Nationale-Nederlanden PTE – lider w zarządzaniu aktywami emerytalnymi
Nationale-Nederlanden PTE zarządza największymi aktywami emerytalnymi na rynku – łącznie 33,8 mld zł (stan 30.09.2020). W naszej ofercie znajduje się największy w Polsce fundusz emerytalny, Nationale-Nederlanden OFE, który wypracował najwyższą długoterminową stopę zwrotu wśród OFE – od 20 maja 1999 r. do 30 września 2020 r. zarobił +275,8%. Dodatkowo oferujemy również IKE i IKZE, którego podstawą jest Nationale-Nederlanden DFE. Oba produkty były trzykrotnie nagradzane w rankingu Rzeczpospolitej, jako najlepsze IKE i IKZE w DFE.
We wrześniu 2019 r. uruchomiliśmy także osiem funduszy zdefiniowanej daty Nationale-Nederlanden DFE Nasze Jutro, które stanowią podstawę PPK. Notowania tych funduszy publikujemy na naszej stronie internetowej w sekcji „Notowania PPK”.
Nota prawna: Wyniki finansowe osiągane w przeszłości nie stanowią gwarancji osiągnięcia podobnych wyników w przyszłości. Inwestowanie w fundusze wiąże się z ryzykiem inwestycyjnym, co może oznaczać utratę przynajmniej części wpłaconego kapitału - w zależności od warunków rynkowych oraz wyników decyzji inwestycyjnych.
