Rak szyjki macicy – jakie badania w profilaktyce?

Rak szyjki macicy dotyka kobiet w różnym wieku. Ważne są regularne badania. Sprawdź, jak wygląda profilaktyka raka szyjki macicy.

Nowotwór szyjki macicy wykryty we wczesnym stadium jest często w pełni uleczalny. Z tego powodu tak ważne są regularne badania. Profilaktyka raka szyjki macicy obejmuje szereg badań, w tym przede wszystkim cytologię. Dowiedz się, jak je zaplanować, aby wykluczyć problemy zdrowotne.

Profilaktyka raka szyjki macicy – dlaczego jest tak ważna? 

Rak szyjki macicy to szósty najczęściej występujący nowotwór wśród kobiet. Stanowi ponad 10 procent wszystkich przypadków raka w tej grupie. Niestety, Polska ma bardzo złe statystyki, jeśli chodzi o wyleczalność tego nowotworu. 

Jednocześnie nowotwór szyjki macicy jest bardzo podatny na profilaktykę. Szybko wykryty jest wyleczalny w ponad 99 procentach przypadków. Z drugiej strony, jeśli zostanie niezauważony i mocno się rozwinie, może prowadzić do śmierci. Badania są tak ważne, ponieważ wykrycie nieprawidłowości pozwala nie dopuścić do rozwoju choroby. 

Grupa wysokiego ryzyka zachorowania na raka szyjki macicy 

Niektóre osoby znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka zachorowania na raka szyjki macicy i w związku z tym powinny zwrócić szczególną uwagę na regularne badania. 

 

Ogólne czynniki ryzyka raka szyjki macicy to przede wszystkim: 

  • duża liczba partnerów seksualnych, 
  • osłabienie odporności, 
  • współistnienie zakażeń przenoszonych drogą płciową, 
  • palenie tytoniu. 

Ryzyko zachorowania zwiększa się też z wiekiem. Aż 60 procent zachorowań przypada pomiędzy 45. a 64. rokiem życia. Do grupy wysokiego ryzyka zachorowania na nowotwór szyjki macicy należą też kobiety, które przeszły już taki nowotwór albo leczą się z powodu dysplazji szyjki macicy średniego lub dużego stopnia. 

Czy cytologia wykrywa raka macicy? 

Badania na raka szyjki macicy to przede wszystkim cytologia. Pozwala na wykrycie wczesnych stanów przednowotworowych oraz nowotworów, nawet jeśli pacjentka nie odczuwa jeszcze żadnych objawów choroby. Trwa zaledwie kilka minut i nie niesie ze sobą ryzyka. Można je wykonać podczas wizyty kontrolnej u ginekologa. 

W czasie badania lekarz pobiera materiał z szyjki macicy z wykorzystaniem małej szczoteczki. Pobrane komórki bada się pod mikroskopem. W ten sposób da się wykryć nawet niewielkie nieprawidłowości. 

Cytologia – od jakiego wieku? 

Badanie cytologiczne powinna wykonywać każda kobieta po 21. roku życia. Mimo że Ministerstwo Zdrowia zaleca cytologię dopiero po 25. roku życia, to nie warto czekać z badaniem, zwłaszcza jeśli kobieta jest aktywna seksualnie. Dlaczego to tak ważne? 

W zakres czynników ryzyka nowotworu szyjki macicy wchodzą przede wszystkim zakażenia onkogennymi typami wirusa HPV, który jest przenoszony drogą płciową. To właśnie wirus brodawczaka ludzkiego jest odpowiedzialny za większość przypadków tych nowotworów. 

W zakresie profilaktyki raka szyjki macicy warto też rozważyć szczepienia dla młodzieży. 

Co ile cytologia po 40? 

Po 40. roku życia cytologia powinna być bezwzględnie wykonywana raz w roku. Niektórzy lekarze wskazują, że jeśli trzy kolejne wyniki badania są dobre, to można zmniejszyć częstotliwość do jednego badania na 2-3 lata. W praktyce badanie cytologiczne jest tak krótkie, że nie stanowi większej uciążliwości. Co roku cytologię powinny bezwzględnie wykonywać kobiety, które często zmieniają partnerów seksualnych. 

W ramach programu profilaktyki raka szyjki macicy możesz wykonać cytologię za darmo, jeśli masz od 25 do 64 lat i nie wykonywałaś w ciągu ostatnich 3 lat takiego badania. Przedsięwzięcie jest finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia i ma sprzyjać wykrywalności nowotworu szyjki macicy we wczesnym stadium.

lek. Wiktor Trela, Absolwent kierunku lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, obecnie odbywający staż podyplomowy w Klinicznym Oddziale Toksykologiczno-Kardiologicznym Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Lublinie. Autor publikacji naukowych oraz prac prezentowanych na konferencjach medycznych. 23.10.2024