Cukrzyca ciążowa to nieprawidłowa glikemia, która została rozpoznana po raz pierwszy w ciąży u zdrowej dotąd kobiety. Stan ten wymaga podjęcia odpowiedniego leczenia, ponieważ ma negatywny wpływ na przebieg ciąży i rozwój płodu. Terapia cukrzycy ciążowej polega głównie na zmianie nawyków żywieniowych.
Cukrzyca ciążowa stwierdzana jest u 3–10% wszystkich kobiet. Tylko w nielicznych przypadkach są to zaburzenia, które nie zostały rozpoznane wcześniej i nie mają nic wspólnego z ciążą (charakteryzują się one tym, że nie mijają po porodzie). Oba typy cukrzycy muszą być bezwzględnie leczone, a przyszła mama powinna pozostać pod ścisłą opieką lekarzy ginekologa i diabetologa.
Co to jest cukrzyca ciążowa?
Cukrzyca ciążowa jest zaburzeniem tolerancji węglowodanów, które dotyczy wyłącznie kobiet w ciąży. Prowadzi ono do utrzymywania się nieprawidłowego poziomu glukozy we krwi. Różni się ona od pozostałych typów cukrzycy tym, że całkowicie mija po porodzie, a więc nie wymaga dalszego leczenia.
Przyczyny cukrzycy ciążowej upatruje się we wzroście hormonów, które są antagonistami insuliny: estrogenów, prolaktyny, progesteronu oraz laktogenu łożyskowego. Taka sytuacja powoduje, że tkanki przestają być wrażliwe na działanie insuliny, co ostatecznie skutkuje podwyższeniem poziomu glukozy we krwi. Na wystąpienie cukrzycy ciążowej narażone są przede wszystkim kobiety z nadwagą i otyłością, nadciśnieniem tętniczym, zespołem policystycznych jajników oraz z osobami w rodzinie z cukrzycą typu 2. Ryzyko wzrasta także u ciężarnych, które wcześniej urodziły dziecko z wadą.
Objawy cukrzycy ciążowej
Musisz pamiętać, że nie występują żadne charakterystyczne objawy cukrzycy ciążowej. Częste oddawanie moczu, wzmożony apetyt, senność i przemęczenie to także dolegliwości typowe dla ciąży. Zaburzenia poziomu glukozy we krwi można wykryć tylko dzięki badaniom. Są na nie kierowane wszystkie ciężarne.
Podstawowym badaniem, które pozwala wykryć cukrzycę ciążową, jest doustny test tolerancji glukozy. Przeprowadza się go między 24. a 28. tygodniem ciąży (kobiety, które znajdują się w grupie ryzyka, mogą być skierowane na badanie wcześniej). Zaburzenie rozpoznaje się, gdy zostanie spełniony jeden z warunków:
- stężenie glukozy na czczo jest równe lub przekracza 92 mg/dl,
- stężenie glukozy w 60. minucie badania jest równe lub przekracza 180 mg/dl,
- stężenie w 120. minucie badania jest równe lub wyższe od 153 mg/dl.
Leczenie cukrzycy ciążowej
Leczenie cukrzycy ciążowej rozpoczyna się od zmiany nawyków żywieniowych. Ciężarna powinna rozpocząć indywidualnie dopasowaną dietę oraz aktywność fizyczną (jeżeli nie zostaną stwierdzone przeciwwskazania). Jeżeli po 5–7 dniach stężenie glukozy we krwi nadal utrzymuje się na zbyt wysokim poziomie, wprowadza się insulinoterapię. Wówczas konieczne jest samodzielne wykonywanie podskórnych iniekcji. Mimo to nadal trzeba przestrzegać diety.
Co jeść przy cukrzycy ciążowej?
Dieta cukrzycowa w ciąży polega na:
- spożywaniu 5–6 posiłków o łącznej kaloryczności 1800 kcal (więcej w przypadku ciąży mnogiej),
- zaprzestaniu spożywania produktów o wysokim indeksie glikemicznym,
- zaprzestaniu spożywania produktów zawierających cukry proste,
- zrezygnowaniu z produktów pszennych (należy zastąpić je produktami z pełnego ziarna, kaszami, otrębami, ryżem brązowym),
- ograniczeniu spożywania tłuszczów zwierzęcych,
- wprowadzeniu do jadłospisu ryb, świeżych warzyw i chudego mięsa.
Dobrze jest, gdy dieta przy cukrzycy ciążowej jest dopasowana indywidualnie przez dietetyka.
Cukrzyca ciążowa a dziecko
Nieleczona cukrzyca ciążowa może powodować negatywne skutki zdrowotne u rozwijającego się w macicy dziecka. Najczęstsze powikłania to:
- makrosomia płodu (urodzenie dziecka o zbyt dużej masie ciała),
- hipoglikemia (zbyt niski poziom glukozy we krwi) u noworodka,
- zwiększone ryzyko wystąpienia wad wrodzonych u płodu,
- przedwczesny poród.
Cukrzyca ciążowa po porodzie
Cukrzyca ciążowa ustępuje po porodzie. Kobieta powinna jednak jeszcze przez jakiś czas kontrolować glikemię samodzielnie w domu. Konieczne jest także kontynuowanie dietoterapii lub wstrzyknięć insuliny (zgodnie z zaleceniami lekarza). Jeżeli poziom glukozy we krwi nie ulega unormowaniu, wówczas rozpoznaje się cukrzycę.
Pamiętaj, że kobiety, które przechodziły cukrzycę ciążową, są bardziej narażone na wystąpienie zaburzeń glikemii w przyszłości. Nie zawsze udaje się uchronić przed chorobą. Możesz jednak zapewnić poczucie bezpieczeństwa sobie i swojej rodzinie, wybierając nasze ubezpieczenie na wypadek cukrzycy. Polisa zapewnia:
- wypłatę pieniędzy po zdiagnozowaniu cukrzycy (możesz je przeznaczyć na dowolny cel),
- organizację konsultacji i badań specjalistycznych,
- bezpłatny zestaw do samokontroli poziomu glukozy we krwi,
- pokrycie kosztów zakupu leków przez 2 lata od diagnozy cukrzycy (listę refundowanych leków odnajdziesz w Aneksie do Ogólnych warunków ubezpieczenia),
- bezpłatny dostęp do portalu dietetycznego.
Natomiast dla osób, które już chorują, przygotowaliśmy pakiet dla chorych na cukrzycę.
