Uraz głowy u dziecka zdarza się dosyć często. W większości przypadków jest on lekki i dotyczy wyłącznie struktur powierzchownych, czyli nie dochodzi do uszkodzenia mózgu. Zdarzają się jednak średnie i ciężkie urazy, w których potrzebna jest szybka pomoc medyczna. Każdy rodzic powinien wiedzieć, kiedy konieczne jest wezwanie lekarza.
Uraz głowy u dziecka może dotyczyć skóry, tkanki podskórnej, mięśni, kości czaszki, ale też struktur, które są położone głębiej, czyli naczyń krwionośnych i mózgu. Zdarza się, że powłoki zewnętrzne pozostają nienaruszone, jednak doszło do uszkodzeń wewnętrznych. Jest to bardzo niebezpieczna sytuacja. Żaden uraz głowy u dziecka nie powinien zostać zbagatelizowany. Malucha należy obserwować, a w razie zauważenia niepokojących objawów niezwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe.
Objawy, które mogą towarzyszyć urazowi głowy u dziecka
Objawy urazu głowy u dziecka zależą od struktur, które uległy uszkodzeniu oraz stopnia ich nasilenia (lekkie, średnie, ciężkie). Najczęściej obserwuje się zaczerwienienie, guz, krwiak lub przerwanie ciągłości skóry w miejscu, które zostało uderzone. Powłoki zewnętrzne są bardzo dobrze ukrwione, dlatego urazowi może towarzyszyć duża ilość krwi. Ponadto często pojawia się ból.
Jeżeli uraz głowy u dziecka jest średni lub ciężki, mogą pojawić się następujące objawy:
- utrata przytomności,
- zaburzenia widzenia,
- zaburzenia mowy,
- problemy z utrzymaniem równowagi i zaburzenia chodu,
- osłabienie,
- niechęć do podjęcia jakiejkolwiek aktywności,
- drgawki,
- zaburzenia czucia,
- nudności i wymioty,
- nadmierna senność,
- nierówne źrenice,
- zaburzenia oddychania,
- zaburzenia pamięci i koncentracji.
Niektóre objawy urazu głowy u dziecka mogą pojawić się dopiero po pewnym czasie od wystąpienia zdarzenia.
Uraz głowy u dziecka – pierwsza pomoc
W przypadku lekkiego urazu głowy u dziecka należy przyłożyć zimny okład w miejsce, w którym występuje obrzęk lub krwiak. Nie powinno się stosować go dłużej niż 20 minut. Jeżeli występuje krwawienie, trzeba je zatamować. W tym celu można delikatnie uciskać ranę czystą gazą. Konieczna jest obserwacja dziecka przez 24 godziny od momentu zdarzenia.
Jeżeli rana po urazie głowy u dziecka nie przestaje krwawić po ok. 10 minutach uciskania lub jest w nią wbity jakiś przedmiot, trzeba udać się do lekarza. W takiej sytuacji konieczne jest jej oczyszczenie oraz założenie szwów. Trzeba pamiętać, że pod żadnym pozorem nie można samodzielnie usuwać wbitego przedmiotu w ranę.
Jeżeli dziecko po urazie głowy jest nieprzytomne, trzeba wezwać pogotowie. Malucha należy ułożyć w pozycji bezpiecznej i cały czas go obserwować. Brak oddechu jest wskazaniem do rozpoczęcia resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Trzeba ją prowadzić do momentu przejęcia czynności ratunkowych przez zespół ratownictwa medycznego.
Uraz głowy u dziecka – kiedy do lekarza?
Bardzo ważne jest, aby wiedzieć, kiedy udać się do lekarza po urazie głowy u dziecka. Pomoc jest konieczna, gdy:
- doszło do utraty przytomności,
- pojawiły się zaburzenia chodu i równowagi,
- doszło do utraty czucia,
- rana na głowie jest duża i krwawi,
- pojawiły się drgawki,
- pojawiły się zaburzenia pamięci lub mowy,
- z uszu lub nosa wycieka płyn,
- nasila się ból głowy,
- pojawiła się apatia i brak zainteresowania otoczeniem,
- wystąpiły wymioty,
- pojawiły się zaburzenia oddychania.
Pomoc medyczna jest konieczna również wtedy, gdy uraz głowy powstał na skutek upadku z wysokości powyżej 1 metra lub wypadku komunikacyjnego.
Jak zapobiegać urazom głowy u dziecka?
Należy zadbać o to, aby dziecko miało na głowie kask podczas jazdy na rowerze, rolkach lub hulajnodze. Trzeba wybierać także rodzaj aktywności odpowiedni do wieku. Niemowlę nie może pozostać bez opieki na łóżku, sofie lub przewijaku.
Rodzice powinni rozważyć zakup polisy, która zabezpiecza przed negatywnymi konsekwencjami nieszczęśliwych wypadków. Ubezpieczenie szkolne dla dziecka zapewnia wsparcie finansowe, gdy dojdzie do urazu. Można je rozszerzyć o pakiet dodatkowej opieki medycznej.