Co to jest ubezpieczenie społeczne? Jest ono opisane w odpowiedniej ustawie. W Polsce jest specjalny system ubezpieczeń społecznych, który zapewnia osobom ubezpieczonym środki do życia, gdy z przyczyn zdrowotnych nie mogą pracować. Z ubezpieczenia społecznego wypłacane są renty, zasiłki oraz emerytury. Składka wyliczana jest od podstawy jej wymiaru, która zmienia się z każdym rokiem.
Co obejmuje ubezpieczenie społeczne?
W zakres ubezpieczenia społecznego wchodzą:
-
ubezpieczenie emerytalne,
-
ubezpieczenie rentowe,
-
ubezpieczenie w razie choroby i macierzyństwa (chorobowe),
-
ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (wypadkowe).
Wypłata świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego zależy od tego, czy opłacałeś składki. Jeżeli nie, to możesz liczyć jedynie na pomoc społeczną. Dlatego warto, abyś dodatkowo wykupił sobie polisę na życie, która zapewni Tobie i Twoim bliskim wsparcie finansowe na wypadek Twojej śmierci lub niezdolności do pracy.
Kto ma obowiązek zapłaty składek na ubezpieczenie społeczne?
Podleganie obowiązkowi ubezpieczenia społecznego odnosi się między innymi do pracowników. Muszą oni płacić składki na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe.
Osoby, które podlegają umowom agencyjnym, umowom zlecenia, umowom o świadczenie usług bądź współpracują przy ich realizowaniu, prowadzą działalność pozarolniczą lub są osobami duchownymi, mają obowiązek płacenia tylko składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i wypadkowe. To zdrowotne jest dla nich dobrowolne. Składek na ubezpieczenia chorobowe i wypadkowe nie muszą płacić:
-
osoby, które pobierają zasiłek macierzyński lub zasiłek w identycznej wysokości,
-
osoby, które są na urlopie wychowawczym i nie mają przyznanego prawa do emerytury bądź renty,
-
osoby, które mają wypłacane świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna,
-
członkowie rady nadzorczej, którzy otrzymują wynagrodzenie za bycie członkiem.
Zawsze możesz zacząć płacić dobrowolnie ubezpieczenie rentowe i emerytalne. Nie dotyczy to ubezpieczenia społecznego chorobowego i wypadkowego. Jeżeli płacisz emerytalne i rentowe, to zawsze podlegasz również ubezpieczeniu wypadkowemu. Nie ma znaczenia, czy składki płacisz obowiązkowo, czy dobrowolnie. Natomiast te na chorobowe możesz płacić tylko wtedy, gdy masz obowiązek zapłaty składek na ubezpieczenia rentowe i emerytalne.
Jaka jest wysokość składek na ubezpieczenie społeczne?
Stawki składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe obliczane są różnie dla różnych grup płatników. Przykładowo dla pracownika podstawą wymiaru składek jest jego wynagrodzenie z umowy o pracę lub umowy zlecenia. Miesięczne składki dla przedsiębiorców do ZUS w 2021 roku wynoszą 1 457,49 zł, a na poszczególne rodzaje ubezpieczeń społecznych prezentują się następująco:
-
ubezpieczenie emerytalne – 615,93 zł,
-
ubezpieczenie rentowe – 252,43 zł,
-
ubezpieczenie wypadkowe – 52,70 zł,
-
ubezpieczenie chorobowe – 77,31 zł,
-
ubezpieczenie zdrowotne – 381,81 zł.
Do tej kwoty należy jeszcze dodać składkę na Fundusz Pracy/Solidarnościowy w wysokości 77,31 zł. Nie muszą jej opłacać przedsiębiorcy, którzy podlegają ubezpieczeniu społecznemu z innego tytułu. Ponadto nowe firmy są zwolnione przez pierwsze pół roku ze wszystkich składek, poza tą na ubezpieczenie zdrowotne.
