Nowotwory złośliwe są poważnym problemem zdrowotnym. W ciągu ostatnich 30 lat w Polsce zaobserwowano dwukrotny wzrost zachorowań. To też jedna z najczęstszych przyczyn zgonów. Zachorowalność jest taka sama u mężczyzn, jak i u kobiet. Różnią się jedynie diagnozowane rodzaje nowotworów. U panów rozpoznaje się najwięcej raków płuca i prostaty. U pań są to raki piersi i jajnika.
Co to jest nowotwór złośliwy i jakie są jego cechy?
To choroba, która polega na obecności nieprawidłowych komórek w określonych tkankach lub narządach wewnętrznych. Ulegają one szybkim, niekontrolowanym i nieprawidłowym podziałom. W efekcie w zajętej okolicy ciała pojawia się guz, który następnie rośnie i zaczyna uciskać na sąsiednie struktury.
Cechami charakterystycznymi nowotworu złośliwego są:
-
szybki wzrost,
-
dobre unaczynienie,
-
brak torebki,
-
brak wyraźnego rozgraniczenia od zdrowych tkanek,
-
naciekanie na sąsiednie struktury,
-
różnice w budowie w stosunku do zdrowych tkanek, z których się wywodzą.
Ponadto cechuje go zdolność do przerzutowania na inne tkanki i narządy wewnętrzne. Jego komórki naciekają na sąsiednie struktury. Transportują się one do innych okolic ciała drogą naczyń chłonnych i krwionośnych i tam nadal się namnażają. W efekcie powstaje nowy guz.
Nowotwór miejscowo złośliwy
Rak może być też złośliwy miejscowo. Oznacza to, że nie ma on zdolności do wytwarzania przerzutów w innych tkankach. Może jednak naciekać na sąsiadujące struktury. Dlatego nawet po usunięciu guza zdarza się jego odrośnięcie. Ponadto nowotwór miejscowo złośliwy może szybko rosnąć i osiągać duże rozmiary.
Jak powstaje nowotwór złośliwy?
Nowotwór złośliwy jest skutkiem mutacji w genach, które kodują białka. Komórki, które je posiadają, pozostają poza kontrolą organizmu. Nie poddają się one żadnym procesom regulacyjnym, stąd ich szybkie i intensywne namnażanie się.
Mutacje w genach mogą zostać aktywowane przez niektóre czynniki, czyli kancerogeny. Są to m.in.:
-
palenie tytoniu,
-
promieniowanie ultrafioletowe,
-
nadużywanie alkoholu,
-
smog,
-
wirusy (np. HPV, HIV),
-
niektóre substancje chemiczne (np. nikiel, arsen, benzen).
Niektóre mutacje genowe są dziedziczne. Nosicielstwo mutacji znacznie zwiększa ryzyko zachorowania – zwłaszcza gdy dana osoba jest narażona na działanie kancerogenów. Nie sprzyja także wiek. Ryzyko zachorowania rośnie wraz z upływem lat.
Jak pokonać nowotwór złośliwy?
Leczenie nowotworu złośliwego zależy od kilku czynników: stanu pacjenta, rodzaju nowotworu, stopnia zaawansowania choroby. Zwykle stosuje się kilka terapii jednocześnie. Leczenie jest długie i nie zawsze przynosi oczekiwane efekty. Niestety w wielu przypadkach nowotwór zostaje rozpoznany w zaawansowanym stadium, co wpływa negatywnie na rokowanie.
W leczeniu nowotworów stosuje się:
-
chemioterapię,
-
radioterapię,
-
zabiegi chirurgiczne,
-
terapia celowana molekularnie,
-
leczenie hormonalne.
W leczeniu nowotworu złośliwego stosuje się także leczenie paliatywne. Nie skupia się ono na wyeliminowaniu choroby, ale złagodzeniu jej skutków i objawów. Działania tego typu znacznie wpływają na komfort i samopoczucie pacjenta.
Zachorowanie na nowotwór złośliwy wiąże się z długą hospitalizacją i koniecznością zrezygnowania z pracy zawodowej. Samo leczenie często wymaga dodatkowych nakładów finansowych na konsultacje specjalistyczne i badania. Dlatego warto rozważyć ubezpieczenie na wypadek nowotworu. Polisa zapewnia wsparcie finansowe, a także pomoc w zorganizowaniu opieki medycznej.
