Miażdżyca jest chorobą, która charakteryzuje się zmianami w naczyniach krwionośnych. Prowadzą one do ich zwężenia, a tym samym utrudniają przepływ krwi do tkanek w organizmie. To z kolei stwarza ryzyko poważnych powikłań – m.in. udaru mózgu. Sprawdź, jak rozpoznać miażdżycę i zmniejszyć ryzyko jej wystąpienia.
Choroby układu krążenia od 20 lat są główną przyczyną śmierci na świecie. Podobnie jest także w Polsce. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego schorzenia te odpowiadają za ponad 40% wszystkich zgonów. Niestety, z każdym kolejnym rokiem wzrasta też zachorowalność na choroby układu krążenia. Jest to związane z rozwojem cywilizacyjnym i zmianą stylu życia. Warto pamiętać, że ważne czynniki ryzyka dla większości schorzeń są związane z codziennymi zachowaniami: dietą, nałogami, brakiem aktywności fizycznej. Jedną z częstszych chorób układu krążenia jest miażdżyca.
Co to jest miażdżyca?
Miażdżyca jest chorobą układu krążenia, a dokładniej tętnic. Ma ona charakter przewlekły i postępujący, jeżeli nie zostaną podjęte odpowiednie działania. Schorzenie to charakteryzuje się zmianami w naczyniach krwionośnych. Procesem chorobowym są objęte głównie tętnice wieńcowe kończyn dolnych oraz szyjne.
Miażdżyca powoduje uszkodzenie śródbłonka tętnic, co powoduje zaburzenia w jego funkcjonowaniu, a także wyzwala stan zapalny. W efekcie staje się on bardziej przepuszczalny. Do ścian naczynia zaczynają przylegać lipoproteiny (m.in. cholesterol LDL), leukocyty i płytki krwi. Zaczynają rozrastać się komórki tkanki łącznej (fibroblasty). Następnie zmiany ulegają zwapnieniu i tworzą się tzw. blaszki miażdżycowe. Tętnice tracą swoją elastyczność. Zmniejsza się także ich światło, co skutkuje utrudnieniami w przepływie krwi.
Przyczyny miażdżycy
Przyczyny miażdżycy są ściśle związane ze stylem życia i codziennymi nawykami. Ważne są także czynniki genetyczne. Warto pamiętać, że zmiany w naczyniach krwionośnych powstają u wszystkich ludzi. Jednak tempo ich rozwoju jest zdecydowanie szybsze u niektórych osób. To właśnie u nich pojawiają się też skutki miażdżycy.
Czynniki ryzyka rozwoju miażdżycy to:
- palenie tytoniu,
- wysoki poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi,
- otyłość,
- siedzący tryb życia,
- nieodpowiednia dieta (bogata w węglowodany i tłuszcze trans),
- przewlekły stres.
Do rozwoju miażdżycy przyczyniają się także inne choroby. Są to przede wszystkim nadciśnienie tętnicze oraz cukrzyca. W drugim przypadku mówi się nawet o tym, że to właśnie zmiany w naczyniach krwionośnych w głównej mierze odpowiadają za powikłania i zgony wśród diabetyków. Osoby chore na cukrzycę lub będące w grupie ryzyka jej wystąpienia mogą rozważyć ubezpieczenie na życie rozszerzone o ubezpieczenie cukrzycowe. Jest to wsparcie finansowe oraz medyczne, gdy dojdzie do pogorszenia się stanu zdrowia z powodu przewlekłej hiperglikemii. Zawarcie polisy na życie uwarunkowane jest podaniem informacji na temat swojego stanu zdrowia, a każdy przypadek poddawany jest indywidualnej ocenie medycznej ubezpieczyciela.
Jakie są objawy miażdżycy?
Objawy miażdżycy zależą od tego, w których naczyniach krwionośnych obecne są zmiany. Dolegliwości są związane z niedostatecznym zaopatrzeniem tkanek w tlen i substancje odżywcze. Zajęcie kończyn dolnych powoduje ból w podudziach, który ujawnia się głównie podczas aktywności fizycznej. Miażdżyca w tętnicach wieńcowych prowadzi do rozwoju choroby niedokrwiennej serca, która charakteryzuje się występowaniem bólu wieńcowego (ucisk za mostkiem, który pojawia się podczas wysiłku i ustępuje po odpoczynku). Blaszka miażdżycowa w naczyniach doprowadzających krew do mózgu może powodować zawroty głowy oraz pogorszenie funkcjonowania mózgu.
Warto też zdawać sobie sprawę, do czego prowadzi miażdżyca. Na skutek powstawania zmian w naczyniach krwionośnych może dochodzić do ich pękania. Częstym zjawiskiem są także udary niedokrwienne mózgu lub zawały mięśnia sercowego.
Leczenie miażdżycy
W leczeniu miażdżycy dużą rolę odgrywa modyfikacja stylu życia. Pacjent może skorzystać także w metod chirurgicznych, które przywracają prawidłowy przepływ krwi w tętnicy (m.in. bypass lub endarterektomia). Stosuje się też farmakoterapię (m.in. leki przeciwpłytkowe).
