Po uruchomieniu PPK w firmie Pracodawca ma obowiązek zapisać do programu osoby uprawnione (czytaj więcej: „Uczestnictwo pracowników w PPK – zapisy”) oraz co miesiąc naliczać i odprowadzać wpłaty za uczestników PPK. Wpłaty do PPK nie są obojętne pod względem podatkowym – przedstawiamy najważniejsze informacje.
Wpłaty Pracodawców do PPK a podatek
Środki gromadzone przez uczestników PPK są finansowane z trzech źródeł – od Pracowników, Pracodawców i od Państwa (czytaj więcej: „Naliczanie i odprowadzanie wpłat do PPK”). Wpłata Pracodawcy pochodzi ze środków firmy, dopłata państwowa z Funduszu Pracy, a wpłaty Pracowników są potrącane z wynagrodzenia zatrudnionych.
Naliczając wynagrodzenie zatrudnionych, którzy uczestniczą w PPK, Pracodawca potrąca z pensji wpłatę Pracownika. Dodatkowo potrącić należy podatek od wpłat Pracodawcy – zgodnie ze stawką podatkową właściwą dla danej osoby (17% lub 32%). Środki te to dla Pracowników przychód ze stosunku pracy – łączą się z otrzymywaniem przez zatrudnionych nieodpłatnych świadczeń. Zgodnie z ustawą o PPK wpłaty Pracodawcy nie wchodzą do podstawy naliczania składek emerytalno-rentowych.
PPK to dodatkowe koszty dla Pracodawców – muszą oni dokonywać wpłat za Pracowników uczestniczących w programie. Ustawa o PPK dopuszcza jednak możliwość zakwalifikowania kosztów z tytułu wpłat Pracodawców do kosztów podatkowych danej firmy. Można je jednak uwzględnić dopiero po ich odprowadzeniu na rachunek instytucji finansowej. Wpłaty Pracodawcy na PPK są zaliczane do kosztów podatkowych miesiąca, za który są należne
Błędnie naliczone wpłaty – korekty kwestie podatkowe
Może zdarzyć się, że wpłaty do PPK zostaną błędnie naliczone (zbyt niskie lub zbyt wysokie). Jak zwracaliśmy uwagę („Jak łatwo poradzić sobie z błędami w PPK?”), korekt należy dokonywać opierając się na zasadzie bilansowania, a więc wyrównując wpłatą w kolejnym miesiącu (odpowiednio podwyższoną o kwotę tej niedopłaty lub zaniżonej o kwotę nadpłaty). Wobec tego wpłaty Pracodawcy powiększone o niedopłatę lub pomniejszone o nadpłatę zwiększają lub zmniejszają podstawę opodatkowania w danym miesiącu, a podatek jest naliczany zgodnie ze stawką obowiązującą w danym miesiącu.
Zwrot nienależnie pobranej wpłaty do PPK – jak to rozliczyć?
Gdy mimo złożenia przez Pracownika rezygnacji, wpłata do PPK została odprowadzona, Pracodawca wnioskuje do agenta transferowego o jej zwrot. Oczywiście także i to działanie ma implikacje podatkowe.
Kwota zwrócona przez agenta transferowego odpowiada bieżącej wartości jednostek. Może być zatem wyższa bądź niższa od faktycznie odprowadzonej wpłaty.
W przypadku gdy wartość jednostek przekracza wartość wpłaty dokonanej przez Pracownika i Pracodawcę, powstanie po stronie tych podmiotów dochód podatkowy w wysokości tej nadwyżki.
Dla podmiotu zatrudniającego zwrot wpłat Pracodawcy będzie przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych/osób fizycznych (odpowiednio do statusu podmiotu zatrudniającego) na zasadach samoobliczenia podatku przez podatnika.
Dla uczestnika PPK uzyskany zysk na wpłacie Pracownika (jeśli wystąpi) będzie stanowił przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT i będzie podlegał opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym (tzw. podatek Belki). Warto pamiętać, że płatnikiem jest instytucja finansowa – oznacza to, że do Pracodawcy trafia zwrot wpłaty wraz z ewentualnym zyskiem pomniejszonym o zryczałtowany podatek. Pracodawca powinien zwrócić Pracownikowi otrzymaną kwotę pochodzącą z wpłat Pracownika.
W przypadku wystąpienia straty na zwracanej wpłacie pracownika, Pracodawca może być zobowiązany do jej wyrównania wówczas, gdy przekazanie nienależnej składki wyniknęło z błędu Pracodawcy (np. nie uwzględnił w odpowiednim terminie rezygnacji pracownika). Może wówczas również wystąpić konieczność naliczenia odsetek ustawowych od zwłoki w wypłacie części wynagrodzenia odpowiadającej kwocie, którą Pracodawca nienależnie potrącił. Natomiast co do zasady, jeśli Pracodawca wszystkie deklaracje przetwarzał i przekazywał do instytucji finansowej terminowo, to nie ma obowiązku wyrównania ewentualnego niedoboru.
Pracodawca powinien również uzgodnić kwestię podatku PIT od wpłaty pracodawcy. Jeśli został on uprzednio potrącony od wpłaty Pracodawcy podlegającej zwrotowi, Pracodawca powinien ten podatek wyrównać pracownikowi.
