Polineuropatia cukrzycowa pojawia się, gdy dojdzie do uszkodzenia nerwów obwodowych. Objawy, które powinny zwrócić Twoją uwagę, to zaburzenia czucia bólu i temperatury, mrowienie i pieczenie stóp i dłoni, a także bolesne skurcze mięśni. Polineuropatia cukrzycowa wymaga leczenia.
Niekiedy do opisania tego powikłania cukrzycy używa się terminu „neuropatia cukrzycowa”. Jednak z uwagi na to, że w większości przypadków dochodzi do uszkodzenia kilku nerwów jednocześnie, dokładniejszym określeniem jest właśnie „polineuropatia cukrzycowa”. Zaburzenie to rozpoznaje się na podstawie wywiadu i badania lekarskiego. Można także przeprowadzić elektromiografię (EMG), która służy do oceny pobudliwości mięśni.
Co to jest polineuropatia cukrzycowa?
Polineuropatia cukrzycowa to uszkodzenie nerwów obwodowych, które jest skutkiem wysokiego stężenia glukozy we krwi. Jest to najczęstsze powikłanie cukrzycy typu 1 i 2. Zaburzenia mogą obejmować:
- ruchowe włókna nerwowe,
- czuciowe włókna nerwowe,
- autonomiczne włókna nerwowe.
Polineuropatia cukrzycowa może pojawić się u każdego z nieprawidłowo prowadzoną cukrzycą. Szczególnie narażone są osoby w podeszłym wieku, otyłe, z nadciśnieniem tętniczym, a także palacze tytoniu. Ryzyko wzrasta także, gdy cukrzyca trwa już od wielu lat.
Objawy polineuropatii cukrzycowej
Objawy polineuropatii cukrzycowej zależą od tego, która grupa nerwów obwodowych uległa uszkodzeniu. Bardzo często zajęte są jednocześnie włókna ruchowe i czuciowe, dlatego u osoby chorej mogą wystąpić dolegliwości o różnym charakterze. Musisz także pamiętać, że zaburzenie to rozwija się powoli, a objawy narastają stopniowo. Najczęściej objawy polineuropatii cukrzycowej dotyczą dystalnych części ciała, czyli dłoni i stóp.
Na skutek uszkodzenia nerwów czuciowych mogą pojawić się:
- nadwrażliwość na dotyk,
- zaburzenia czucia (dotyku, bólu i temperatury),
- drętwienie,
- mrowienie,
- pieczenie,
- kłucie,
- wrażenie, że dłonie lub stopy są przez cały czas zimne.
Powyższe objawy polineuropatii cukrzycowej są nie tylko nieprzyjemne dla osoby chorej, ale także niebezpieczne. Pacjent z zaburzeniami czucia często nie czuje, że doszło do skaleczenia, poparzenia lub innego urazu. Skutkiem tego może być poważna infekcja lub tzw. stopa cukrzycowa. Gdy dojdzie do uszkodzenia nerwów ruchowych, pojawiają się następujące objawy polineuropatii cukrzycowej:
- osłabienie siły mięśniowej,
- zaniki mięśni,
- bolesne skurcze mięśni,
- zaburzenia chodu.
Zdarza się również, że dochodzi do uszkodzenia nerwów autonomicznych, czyli takich, które odpowiadają za unerwienie narządów wewnętrznych. Wówczas pojawiają się zaburzenia z ich strony, np. zaburzenia rytmu serca, zawroty głowy, upośledzenie motoryki jelit czy trudności z opróżnianiem pęcherza moczowego.
Jak wygląda leczenie polineuropatii cukrzycowej?
Leczenie polineuropatii cukrzycowej zaczyna się od unormowania glikemii. Jest to konieczny warunek, aby móc podjąć inne działania. Ważne jest, aby włączyć lub ustalić odpowiednią dawkę insuliny (lub innych leków przeciwcukrzycowych) oraz edukować pacjenta na temat tego, jak ważne są:
- zdrowe odżywianie (wykluczenie z jadłospisu produktów, które przyczyniają się do nagłego podwyższenia stężenia glukozy we krwi),
- codzienna kontrola poziomu glikemii,
- utrzymywanie prawidłowej masy ciała,
- przestrzeganie zaleceń lekarza.
Można włączyć także leki na polineuropatię cukrzycową. Są to preparaty zawierające kwas alfa-liponowy lub gabapentynę. Pamiętaj jednak, że ich celem jest złagodzenie nieprzyjemnych objawów, a nie usunięcie przyczyny zaburzeń ze strony nerwów obwodowych. Postęp schorzenia można zatrzymać tylko dzięki prawidłowemu prowadzeniu cukrzycy, a więc utrzymywaniu prawidłowej glikemii.
Bardzo przydatne w leczeniu polineuropatii cukrzycowej są zabiegi fizjoterapeutyczne, zwłaszcza fizykoterapeutyczne. Pozwalają one złagodzić objawy oraz poprawić sprawność ruchową. Najlepiej udać się do doświadczonego specjalisty w tej dziedzinie, który dobierze indywidualny plan terapii.
Jaka jest profilaktyka polineuropatii cukrzycowej?
Profilaktyka polineuropatii cukrzycowej polega na utrzymywaniu prawidłowego stężenia glukozy we krwi. Możesz to osiągnąć dzięki:
- przyjmowaniu leków zgodnie z zaleceniami lekarza,
- regularnym badaniom i wizytom kontrolnym w poradni diabetologicznej,
- samodzielnym pomiarom poziomu glikemii,
- stosowaniu diety cukrzycowej,
- codziennej aktywności fizycznej,
- zrezygnowaniu z używek.
Nie zawsze jednak udaje się zapobiec wszystkim powikłaniom cukrzycy, zwłaszcza gdy choroba trwa od wielu lat. Możesz jednak ustrzec się przed ich finansowymi skutkami oraz zapewnić sobie wsparcie w zorganizowaniu niezbędnych konsultacji i badań specjalistycznych. W ramach polisy możesz także starać się o rentę (gdy powikłania cukrzycy uniemożliwią pracę). Wszystko to zapewnia nasz pakiet dla chorych na cukrzycę.
