Chora tarczyca? Konieczna wizyta u endokrynologa

Tarczyca to narząd wewnątrzwydzielniczy, więc gdy choruje, nie boli i często dość długo nie daje o sobie znać. Okazuje się, że skutki zaburzeń w pracy powyższego gruczołu mają wpływ na cały organizm. Chorób tarczycy, do których zaliczamy - nadczynność, niedoczynność, Hashimoto oraz chorobę Gravesa-Basedowa, nie należy lekceważyć. Nie bez powodu schorzenia związane z nią określane są “plagą XXI wieku”. Liczba zachorowań jest o wiele większa niż jeszcze 30 czy 40 lat temu. Choroby tarczycy są zazwyczaj nieuleczalne i pacjent musi borykać się z nimi do końca życia. Dlatego tak ważne jest szybka diagnoza i wdrożenie odpowiedniego leczenia, w którym pomoże nam endokrynolog. Jakie symptomy powinny skłonić nas do wizyty u lekarza pierwszego kontaktu?

Objawy chorej tarczycy - jak rozpoznać?

Skutkiem wszelkiego rodzaju nieprawidłowości w funkcjonowaniu tarczycy są  niespecyficzne objawy związane z naszym samopoczuciem. Niestety na ich podstawie nie można jednoznacznie określić rodzaju zaburzenia. Do najczęstszych symptomów zaliczamy:

  • uczucie ucisku w okolicach szyi lub/i dyskomfort w trakcie przełykania, 
  • ciągłą senność i osłabienie lub nadmierne pobudzenie, 
  • nagłe wzrosty lub spadki masy ciała, 
  • wszelkiego rodzaju problemy trawienne - biegunki i zaparcia, 
  • suchość skóry, nieustanne uczucie swędzenia, 
  • wypadanie włosów, 
  • zarówno obniżone, jak i podwyższone ciśnienie, a także przyspieszenie rytmu pracy serca, 
  • uczucie zimna bądź uderzenia gorąca, 
  • zaburzenia miesiączkowania oraz problemy z zajściem i utrzymaniem ciąży, 
  • zaburzenia psychiczne takie jak depresja, lęk i niepokój. 

W celu potwierdzenia diagnozy konieczne jest wykonanie badań diagnostycznych oraz wizyta u endokrynologa, który dopasuje do naszych wyników odpowiednie leczenie w przypadku stwierdzenia wystąpienia choroby tarczycy. 

 

Nadczynność tarczycy

Z nadczynnością tarczycy mamy do czynienia wtedy, gdy gruczoł produkuje zbyt dużo hormonów (tj. tyroksyna, trójjodotyronina) w stosunku do zapotrzebowania organizmu. Występuje ona rzadziej od niedoczynności, jednak nieleczona jest odpowiedzialna za rozwój choroby Gravesa-Basedova, co może prowadzić do znacznego wyniszczenia organizmu. Główne objawy nadczynności tarczycy, to:

  • ciągłą nerwowość, niepokój i rozdrażnienie, 
  • drżenie rąk, 
  • chudnięcie, nawet pomimo zwiększonego apetytu, 
  • objawy oczne - podwójne widzenie, wytrzeszcz, a także zaczerwienienie powiek lub spojówek, 
  • uczucie gorąca i zwiększoną potliwość. 

W przypadku zaawansowania nieleczonej choroby może dojść do utrudniających funkcjonowanie drżeń mięśniowych oraz powiększenia tarczycy, skutkującej powstaniem tzw. wola. 

 
 

Ubezpiecz się na wypadek zawału serca, udaru i innych poważnych zachorowań

Zyskaj finansowe wsparcie, gdy poważnie zachorujesz i zapewnij sobie dostęp do takich specjalistów, jak m. in. kardiolog i neurolog oraz badań laboratoryjnych i rehabilitacji. 
 

Dowiedz się więcej

Niedoczynność tarczycy

Najczęściej występującym zaburzeniem czynności tarczycy jest jej niedoczynność. Niedoczynność jest spowodowana niedoborem hormonów T3 i T4 lub ich niedostatecznym wydzielaniem. To schorzenie występuje u około 6% populacji. Choć częstość niedoczynności wzrasta z wiekiem, w szczególności u osób powyżej 60 rż., choroba ta występuje także u ludzi młodych oraz dzieci. Objawy niedoczynności tarczycy: 

  • wypadanie włosów, 
  • uczucie zimna, 
  • problemy z suchą skórą, 
  • nieustanne zmęczenie oraz senność, 
  • zwiększenie masy ciała, 
  • zaparcia.

Choroba Hashimoto

Choroba Hashimoto to schorzenie autoimmunologiczne związane z zaburzeniami układu odpornościowego, który nie potrafi bronić się przed infekcją, a dodatkowo wytwarza stan zapalny we własnych tkankach. Istotą Hashimoto jest przewlekły stan zapalny tarczycy, konsekwencją postępującej choroby - niedoczynność tarczycy. 

 

Tego rodzaju schorzenie jest najczęściej bezobjawowe. Jeśli pojawią się objawy Hashimoto, to najczęściej są one wynikiem niedoczynności i są charakterystyczne dla tego zaburzenia. Jak rozpoznać chorobę Hashimoto? Przede wszystkim dzięki badaniu USG, które następnie potwierdza się analizą przeciwciał przeciwtarczycowych w surowicy krwi. W tym przypadku są to przeciwciała aTPO. 

 

Jak zdiagnozować chorobę tarczycy?

Autoimmunologiczne zapalenie tarczycy nie zawsze jest związane z chorobą Hashimoto. Istnieją także inne autoimmunologiczne schorzenia, które powodują zaburzenia tego organu. Jednym z nich jest choroba Gravesa-Basedova. Oba schorzenia są diagnozowane wśród pacjentów coraz częściej. Ich najczęstszą przyczyną jest nasz styl życia - siedząca praca, nadmiar obowiązków, stres itd., oraz wzrastające zanieczyszczenie powietrza. Na drugi bodziec nie mamy wpływu, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby zmienić swój styl życia. W jednym z naszych tekstów podpowiadamy co warto zrobić dla swojego zdrowia

 

Warto pamiętać, że odpowiednio wcześnie wykryte choroby tarczycy w znacznym stopniu ograniczają groźne powikłania. Jakie sygnały powinny pomóc nam w zdiagnozowaniu nieprawidłowego funkcjonowania tego gruczołu? Do objawów niedoboru hormonu zaliczamy zarówno szybkie chudnięcie, jak i przybieranie na wadze, a także nadpobudliwość, ospałość, trudności z koncentracją. Gdy jest ich za dużo, pacjent odczuwa uczucie gorąca, duszności, kołatanie serca czy drżenie rąk.  

 

Chorobie tarczycy często towarzyszą także inne schorzenia i dolegliwości, co może oznaczać, że chory będzie wymagał częstej hospitalizacji. W takim przypadku warto zatem rozważyć możliwość wykupienia indywidualnego ubezpieczenia na życie, które zostanie dostosowane do naszych potrzeb. Ciekawą propozycję stanowi jednocześnie ubezpieczenie na wypadek pobytu w szpitalu bądź ciężkiego zachorowania. Szczególnie, że w ostatnich latach zauważyć da się znaczny wzrost zachorowań na tarczycę. O zdrowie należy dbać niezależnie od sytuacji, podobnie jak o bliskich, dlatego też ubezpieczenie na życie indywidualne okaże się dobrą inwestycją w każdych warunkach. Ubezpieczenie takie może zawierać umowę na wypadek poważnych zachrowań i w razie pozytywnej diagnozy schorzenia objętego ubezpieczeniem możemy liczyć na wypłatę świadczenia, które będzie wsparciem chociażby w zakupie leków. 

 

Hormony tarczycy - badanie

Pierwszym badaniem, które warto wykonać oraz które może potwierdzić nasze podejrzenia o chorobie tarczycy, jest morfologia krwi z oznaczeniem ft3, ft4 oraz TSH. Ich wyniki powinny wynosić: 

  • od 2,3 do 6,6 ng/ml w przypadku ft3, 
  • prawidłowe wartości ft4 mieszczą się w granicach od 0,9 do 2,4 ng/ml. Przekroczenie powyższych wartości może sugerować niedoczynność tarczycy, zaś wynik poniżej normy może świadczyć o nadczynności tarczycy, 
  • norma TSH - od 0,27 do 4,0 mU/l. Zmniejszenie stężenia najczęściej świadczy o nadczynności, zwiększony poziom to potwierdza niedoczynność. 

Nieco inaczej prezentują się te normy w przypadku ciąży. Przedstawia je poniższa tabela.

 

I trymestr

II trymestr

III trymestr

nieciężarne

TSH

0,01-2,32 0,1-2,35 0,1-2,35 0,4-4,5
FT4 11,6-20,96 10,64-18,12 9,15-15,88 11-22

Źródło: https://docplayer.pl/5748915-Zaburzenia-endokrynologiczne-w-ciazy.html

 

Usg tarczycy

Jakie badania na tarczycę warto wykonać? Poza oznaczeniem poziomu tf3, tf4 i TSH we krwi należy także dokładnie zbadać gruczoł, określając jego budowę oraz zdolność do wytwarzania hormonów. W tym celu niezbędne będzie usg tarczycy, wykonywane za pomocą ultrasonografu. Na podstawie wyników lekarz określa rozmiar, stan oraz strukturę narządu. Usg bez problemu ujawni także drobne guzki tarczycy, które zazwyczaj są niewidoczne w badaniu scyntygraficznym. 

 

Kiedy wykonać badanie tarczycy?

Pierwsze badanie warto wykonać jeszcze w wieku nastoletnim. Jak twierdzi endokrynolog dr n. med. Krystyną Mizan-Gross “Badaniom powinna poddać się każda dojrzewająca nastolatka (13–14 lat), a szczególnie dziewczyna rodzinnie obciążona chorobami tarczycy, a także kobieta planująca ciążę, młoda mama po urodzeniu dziecka oraz kobieta w trakcie menopauzy. Są to bowiem takie okresy życia, gdy daje się zauważyć skłonność do patologicznych zmian i nieprawidłowości w pracy tarczycy oraz – myślę o menopauzie – ujawniające się, a wcześniej utajone nieprawidłowości”.

 

Chora tarczyca - leczenie

Suplementacja lekami jest stosowana głównie w przypadku niedoczynności oraz nadczynności tarczycy. W każdym z powyższych przypadków leczenie ma na celu wyrównanie stężenia poszczególnych hormonów oraz przywrócenie prawidłowej pracy organizmu. Jakie leki na tarczycę najczęściej otrzymują pacjenci? W nadczynności tarczycy stosowany jest propylotiouracyl (Thyrosan, Propycil) oraz tiamazol (Metizol). Przy niedoczynności osoby przewlekle chore suplementują tyroksynę (Euthyrox, Letrox). Co istotne, leki dostępne są wyłącznie na receptę, dlatego przy ich zażywaniu należy przestrzegać zaleceń.

 

Z chorobami tarczycy należy nauczyć się żyć, ponieważ są one nieuleczalne. Dlatego do końca życia konieczne jest przyjmowanie leków, a także kontrolowanie rozwoju choroby. Jakość życia poprawia się, gdy poziom hormonów jest w normie, jednak należy pamiętać o tym, aby pamiętać o wzmożonej aktywności fizycznej, która pomoże w pozbyciu się niechcianych kilogramów, szczególnie w przypadku osób, które przez swoje dolegliwości przybierały na wadze. Warto znaleźć sobie nowe hobby np. bieganie. Polecamy nasz poradnik, który podpowie jak zacząć biegać.

Tagi:
Zespół Nationale-Nederlanden 01.01.2020