Zasiłek opiekuńczy to świadczenie, które przysługuje rodzicom i opiekunom dzieci do 8. roku życia. Przed epidemią koronawirusa jego wymiar wynosił 60 dni w roku. Teraz rodzice mogą liczyć na dodatkowe dni na opiekę nad dzieckiem zdrowym, przyznawanymi w miarę zmieniającej się sytuacji w kraju.
Epidemia koronawirusa spowodowała zamknięcie placówek oświatowych, a tradycyjną edukację zastąpiły formy nauki zdalnej. Rodzice maluchów, których przedszkola i żłobki zamknięto niemal z dnia na dzień, stanęli przed dużym problemem. Aby zapewnić najmłodszym opiekę rodziców, wprowadzona została zmiana zasad przyznawania zasiłków opiekuńczych.
Zamknięte szkoły i przedszkola a opieka nad zdrowym dzieckiem
Na mocy ustawy z 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, pracujący rodzice dzieci do 8. roku życia i dzieci niepełnosprawnych do 18. roku życia mogli sprawować nad nimi opiekę w domach, otrzymując za ten okres zasiłek opiekuńczy. Ustawa dokładnie precyzuje, komu i na jakich zasadach on przysługuje.
Zasiłek opiekuńczy na opiekę nad zdrowym dzieckiem przysługuje rodzicom biologicznym, adopcyjnym, zastępczym oraz opiekunom prawnym:
- zatrudnionym na umowę o pracę,
- zatrudnionym na umowę zlecenie, umowę agencyjną, umowę o świadczenie usług lub umowę uaktywniającą jako niania,
- współpracującym ze zleceniobiorcą,
- wykonującym pracę nakładczą na podstawie umowy nakładczej,
- prowadzącym działalność pozarolniczą lub współpracującym,
- będącym członkami rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych,
- będącym osobami duchownymi.
Ubezpieczenie na życie
finansowe wsparcie dla najbliższych, gdyby Ciebie zabrakło
Jakie dokumenty musisz złożyć, aby otrzymać zasiłek opiekuńczy?
Uzyskanie prawa do zasiłku opiekuńczego wymaga zgromadzenia kilku dokumentów, które musisz dostarczyć do płatnika składek (pracodawcy) lub bezpośrednio do ZUS. Jest to wniosek o zasiłek opiekuńczy na druku Z-15A (do pobrania na stronie ZUS). Potrzebny będzie również dokument potwierdzający konieczność sprawowania opieki nad dzieckiem, np. oświadczenie na druku ZAS-36 lub oświadczenie napisane samodzielnie, w którym wyjaśniasz, że żłobek lub przedszkole zostało zamknięte z powodu epidemii. Jeśli na stałe dzieckiem zajmuje się współmałżonek lub niania, a obecnie ich stan zdrowia nie pozwala na sprawowanie tej opieki, do wniosku o zasiłek dołącz kopię e-ZLA, czyli zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego chorobę osoby stale zajmującej się dzieckiem.
W przypadku opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym do 18. roku życia należy dostarczyć również orzeczenie o niepełnosprawności dziecka. Osoby, którym ZUS wypłaca zasiłek opiekuńczy, muszą dodatkowo wypełnić druk Z-3.
Dokumenty powinny zostać dostarczone pracodawcy przez pracownika za pośrednictwem poczty, osobiście lub przez pełnomocnika. Osoby, które same opłacają składki ZUS, składają dokumenty w swoim oddziale ZUS lub za pomocą Platformy Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS).
Czy pracodawca może odmówić opieki na dziecko?
Epidemia koronawirusa przysporzyła przedsiębiorcom wielu zmartwień. Jednym z nich są braki kadrowe spowodowane masowym korzystaniem właśnie z dodatkowych dni wolnych z tytułu opieki nad zdrowym dzieckiem. Przypomnijmy, że przed epidemią były to zaledwie dwa dni z zachowaniem prawa do wynagrodzenia lub zasiłek opiekuńczy do 60 dni w roku kalendarzowym, np. z tytułu niespodziewanego zamknięcia żłobka czy przedszkola. Jednak przepisy interpretowane są zdecydowanie na korzyść pracowników.
Pracodawca nie może odmówić pracownikowi skorzystania przez niego z prawa do dni wolnych przysługujących na opiekę nad dzieckiem, ponieważ nieobecność spowodowana sprawowaniem opieki w sytuacji nagłego zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły jest nieobecnością usprawiedliwioną. Jako taka nie wymaga więc udzielenia zgody przez pracodawcę. Wprowadzona z powodu epidemii dodatkowa opieka nad dzieckiem zdrowym działa więc na tej samej zasadzie co zwolnienie lekarskie – pracownik nie potrzebuje zgody pracodawcy, ma jedynie obowiązek poinformować go o tym, że będzie z tego powodu nieobecny w pracy.
Zobacz również: Ubezpieczenie NNW dziecka
-min.webp)